De term sonate duikt voor het eerst op in de barokmuziek. In de klassieke periode van Haydn, Mozart en Beethoven kreeg de sonate een vaste specifieke vorm bestaande uit drie of vier delen. De individuele stukken duren meestal circa vijf minuten. Andere componisten zoals Chopin, Liszt en Brahms volgden met hun eigen versie. De lengte van de sonate varieert, maar ligt doorgaans tussen de 45 minuten en een uur. Bach schreef een aantal orgelsonates maar er zijn ook bijvoorbeeld viool- en cellosonates van andere componisten uit de klassieke en romantische periode. En nu dus een pianosonate van de heer Richard Christopher Wakeman, daterend uit de progressieve periode.
Het idee voor het album “Yessonata” ontstond eigenlijk spelenderwijs (letterlijk) en is een vervolg op Wakemans Final One Man Solo Tour of North and South America van begin 2024. Het is een stuk dat hij schreef voor solopiano nadat hij The Yes Suite voor orkest en koor had uitgevoerd tijdens zijn London Palladium-concert in 2023. Oorspronkelijk alleen op vinyl uitgebracht (twee plaatkanten van circa twintig minuten) in beperkte oplage, ontstond al snel de vraag om het album ook op cd uit te brengen; immers, een groot deel van zijn publiek is helemaal niet meer in het bezit van een platenspeler.
De twee tracks zijn opgenomen op Wakemans favoriete piano, een Steinway Model D Concert Grand, eigendom van Andrew Giller, in The Old Granary in Suffolk. Het hoesontwerp is van de geweldige Roger Dean, bekend van zijn vele iconische Yes-(hoes)ontwerpen, precies zoals het hoort. De lichte toets, de virtuoze bijna ‘spielerische’ manier van spelen, alle handelsmerken van Wakeman zijn ruimschoots aanwezig op dit nieuwe album. Er zijn maar weinig toetsenisten die een dusdanig herkenbare stijl van spelen hebben dat je ze er op grote afstand al uitpikt. Het is voor de echte fan natuurlijk een groot plezier om de nummers te herkennen, soms moet je je daarvoor even inspannen, op andere momenten is een enkele toetsaanslag al voldoende om een feest van herkenning in te luiden.
Wakeman start zijn reis om de Yes-wereld met de overbekende introductie tot Awaken, speelt met het thema voordat hij een andere richting inslaat. Al snel komen we bij de zeer herkenbare introducties van Long Distance Runaround en Close to the Edge. Wakeman vlecht ook nog een fragment van The Meeting van ABWH tussen de vele Yes-stukken door, het valt nauwelijks uit de toon. De keuze voor de melodielijn varieert tussen de zang-, gitaar- en toetsenpartij, maar vooral de Steve Howe-gitaarpartijen krijgen vaak de voorkeur.
Sommige stukken krijgen wat meer tijd en aandacht toebedeeld zoals al vermeld Awaken en Close to the Edge. Van andere blijft slechts een (ultra) kort fragment overeind in de mêlee van stukken. Ruim twintig minuten duurt de pianosonate, hij is alweer voorbij voordat je er erg in hebt. Wakeman weeft al deze fragmenten behendig samen, zodat het stuk natuurlijk vloeit. Volgens de officiële persinformatie zijn het er dertig, maar ik tel er maar zeventien. Ik zal er ongetwijfeld een paar missen, maar voor de echte diehards is er vast en zeker wel een opsomming op internet te vinden.
The King Arthur Piano Suite is, zoals de titel al prijsgeeft, een pianosonate met “The Myths and Legends of King Arthur and the Knights of the Round Table”, ongetwijfeld een van de langste titels uit de proghistorie, tot onderwerp. Het is een conceptalbum gebaseerd op de verhalen over de legende van koning Arthur. Wakeman begon met het schrijven van de muziek in 1974 en nam het op met zijn vijfkoppige band, het English Rock Ensemble, het New World Orchestra en het English Chamber Choir. Het album, zijn derde in successie, kwam in 1975 uit. In tegenstelling tot het Yes-gedeelte houdt Wakeman hier meer de volgorde aan van het oorspronkelijke werkstuk.
Omdat er minder te kiezen valt krijgen de individuele stukken wat meer ruimte toebedeeld, dat begint al met het uiterst herkenbare thema van Arthur maar ook Guinevere en Merlin worden uitgebreid bezocht door de meester. Waarbij zowel de toetsen als de zanglijn wordt gekozen als bovenliggende melodielijn.
De kernwoorden zijn sprankeling, frivool en vingervlug. De flamboyante, roekeloze persoonlijkheid, met zijn glinsterende cape en lange blonde haren, ooit kort studerend aan het Royal College of Music, is een fenomeen. Een groot talent, op jonge leeftijd al een gerespecteerd sessiemuzikant voor onder andere Cat Stevens, David Bowie, Elton John, Marc Bolan en Lou Reed, lid van de legendarische progrockerformatie Yes. Startte een solocarrière op 23-jarige leeftijd, nam grote (financiële) risico’s om eigengereide, megalomane projecten op te zetten als “Journey to The Centre of the Earth”, met volledig koor, orkest en rockband, om maar niet te spreken over het fameuze King Arthur on Ice. Een eerste hartaanval op 24-jarige leeftijd, mede als gevolg van stress en een niet heel erg gezond levenspatroon, overgoten met drank en sigaretten. Maar still alive and kicking, inmiddels 75 jaar oud, en het resultaat van al die jaren achter de klavier overduidelijk hoorbaar op dit nieuwe studioalbum. Ik kijk nu al enorm uit naar de concertreeks die Wakeman ook naar Nederland zal brengen. Het zou wel eens de allerlaatste keer kunnen zijn.