Na het geweldige succes van hun Amerikaanse tour in 2019, heeft Yes zojuist “The Royal Affair Tour: Live From Las Vegas” uitgebracht. Het album komt in drie formaten: een cd digi-pack met boekje van twaalf pagina’s, als dubbelelpee met klaphoes en groot formaat boek en natuurlijk ook digitaal.
De meeste Yes concerten zijn speciale evenementen voor het legioen fans en The Royal Affair Tour was geen uitzondering, een viering van het beste van de Britse progressieve muziek. Gasten op de tour waren Asia (met Yes toetsenist Geoff Downes en een speciaal optreden van Steve Howe), John Lodge van The Moody Blues en Carl Palmer’s ELP Legacy met Arthur Brown. De 26-daagse The Royal Affair Tour en de optredens van Yes werden alom geprezen door zowel de internationale pers als de fans.
Het hoesontwerp is wederom van Roger Dean, wiens artwork synoniem is aan het ontwerpen van het iconische Yes-logo en de meest geliefde albumhoezen van de band. De broers Doug en Glenn Gottlieb zijn als altijd verantwoordelijk voor de foto’s en ontwerp van het bijgeleverde boekje. De live-set, te horen op het nieuwe album, is opgenomen in het Hard Rock Hotel, Las Vegas, op 26 juli 2019, de mix was in handen van Billy Sherwood.
Om bekende redenen dienden de optredens van Yes in Europa in 2020 afgezegd te worden: het verachtelijke corona virus gooide roet in het eten. Voor mij en voor vele andere Yes fans uiterst onfortuinlijk. Vooral vanwege het gegeven dat de band een primeur zou leveren, in elk geval voor fans in Nederland: er zouden nummers gespeeld worden van een uiterst ondergewaardeerd album, “Relayer” uit 1974, waarvan de tour nooit ons land heeft bereikt. Hoewel het uiteindelijk slechts om één nummer zou gaan, was dit toevallig ook nog eens het prijsnummer: het ruim twintig minuten durende The Gates Of Delirium. Laat dit nummer nou net de ‘cut’ niet hebben gehaald bij de definitieve keuze voor de nummers op het nieuwe live-album. Dat is de eerste teleurstelling, nog voordat ik ook maar iets gehoord heb van de muziek. Blijft er dan niets over van de rest van de muziek? Natuurlijk wel, Yes staat voor kwaliteit, zowel in de studio als op de bühne en dat is op dit nieuwe live-album niet anders. Het ontbreken van muziek van “Relayer” doet enigszins afbreuk, maar wat overblijft is een redelijke afspiegeling van de muziek van de band door de jaren heen.
De show bevat veel klassieke nummers uit de periode 1970-1980. De set begint met een spetterende versie van No Opportunity Necessary, No Experience Needed, de cover van Richie Havens van Yes’ tweede album “Time And A Word” (1970). Steve Howe drukt zijn eigen stempel op dit oorspronkelijk door Peter Banks gespeelde nummer, de zang van Jon Davison is precies goed: Anderson zong indertijd een octaaf lager. Grappig: niemand van de huidige bezetting speelde indertijd op het origineel. Tempus Fugit van “Drama” (1980) krijgt een vreemdsoortig percussie intro mee, voordat Howe’s herkenbare metaalachtige gitaartonen voorbij vliegen. Prima bas van Sherwood en dito harmonievocalen van de laatste en zanger Davison. Direct door naar Going For The One met Howe’s steelgitaar en net iets te hoge uithalen van diezelfde Davison. I’ve Seen All Good People is een van die nummers die al decennia lang op de setlist staan, van mij mogen ze best iets anders spelen. Het uitbundige publiek in de gokstad in Nevada denkt er hoorbaar anders over. Dat geldt eveneens voor Siberian Khatru van “Close To The Edge”, één van die iconische albums uit het midden van de jaren ’70.
Onward is een mooi rustpunt in de set, een eerbetoon aan wijlen componist Chris Squire. De set bevat een zeldzame live-uitvoering van Yes’ cover van Paul Simon’s America. De band speelt het ruim elf minuten durende rockende nummer pas met enige regelmaat sinds de Amerikaanse zomertour met Toto in 2015. Moody Blues bassist/zanger John Lodge deelt de zangpartij met Jon Davison op Yes’ cover van John Lennon’s Imagine. Het nummer blijft grotendeels overeind in de originele versie, Yes behandelt de nalatenschap van Lennon met respect. Yes’ drummer Alan White (71) speelde op de originele studio-opname van de legendarische ex-Beatle die op 9 oktober van dit jaar zijn 80e verjaardag zou hebben gevierd.
Het traditionele hoogtepunt van het optreden bestaat uit twee van de meest geliefde Yes-nummers, Roundabout en Starship Trooper, de laatste decennia vrijwel standaard de songs waarmee de set afgesloten wordt, dat is deze keer niet anders. Hoezeer ik dat persoonlijk ook anders zou willen zien. Maar ik moet eerlijk zijn: de uitvoeringen doen niet veel onder voor het origineel, Davison’s zang en Howe’s gitaar staan als een huis.
Opvallend veel covers ook, met uitzondering van de beginjaren is Yes toch vooral bekend om zijn authentieke songs, waarin (vrijwel) alle leden een aandeel hadden. Met covers van Richie Havens, Paul Simon en John Lennon is het gehalte niet zelfgeschreven songs relatief hoog. Waarbij direct opgemerkt dient te worden dat vooral de eerste twee vrijwel onherkenbaar zijn ten opzichte van het origineel. Met Imagine is de band nog het meest dichtbij het origineel gebleven, deels uit eerbied voor de schrijver, deels uit angst voor (vernietigende) kritieken als zou het iconische origineel geen recht gedaan worden. Naast de onvermijdelijke versies van I’ve Seen All Good People, Starship Trooper en Roundabout zijn het toch met name het pastorale, door Chris Squire geschreven, Onward, Anderson’s Going For the One en de reeds gememoreerde rock-versie van America die mij het meest kunnen bekoren. En ik mag Siberian Kathru natuurlijk niet vergeten, symfonische rock in al zijn grootsheid.
Ik heb in eerdere recensies al eens wat gezegd over de veelvoud aan live releases van het Britse vijftal. Ze staan inmiddels niet meer alleen in het frequent uitbrengen van live materiaal: onder anderen Steve Hackett, Neal Morse en een hele stoet aan andere prog-rock acts doet immers precies hetzelfde. Er is ook niet zoveel op tegen: een mooie herinnering voor diegene die erbij was, een reminder voor de fan die het gemist heeft en een aardige introductie voor degene die onbekend is met de muziek (bestaan die nog?) door het compilatie-effect. En, niet in de laatste plaats, een aardig zakcentje voor de artiesten. Bovendien een bonus voor mij, als groot aanhanger van live-concerten.
Ten slotte nog de vraag: neemt “The Royal Affair Tour: Live From Las Vegas” een hoge notering in op de immer groeiende lijst van live opnames van Yes in de afgelopen decennia? Mmmm, ik zou zeggen een goede middenmoter, vooral gebaseerd op de aanwezigheid van Onward, Going For The One en America. Strafpunten voor de afwezigheid van The Gates Of Delirium. Volgende keer dan maar wat meer werk van “Relayer”, mijn persoonlijke favoriet To Be Over mag daarbij zeker niet gemist worden. Wordt ongetwijfeld vervolgd.
Ik sloot mijn recensie van “Yes 50 Live” destijds of met de opmerking: Wedden dat het volgende live-album al weer in de maak is? Die weddenschap zit alweer in de tas, makkelijker geld verdienen kan bijna niet.