De achtste editie van het fameuze Progdreams Festival in de Boerderij in Zoetermeer in september 2019 was voor mij persoonlijk met name interessant door het optreden van de John Hackett Band. Dat was vooral het gevolg van het uitbrengen van diens meest recente album “Beyond The Stars”, behoorlijk proggy van aard. Het optreden zelf viel enigszins tegen, met name de zang liet te wensen over en de band rammelde nogal. Maar er was ook een lichtpuntje, zeg maar gerust een vuurtorenstraal. Ene Nick Fletcher ontpopte zich voor mij tot de ontdekking van het festival. Ik zag een absolute topgitarist aan het werk wiens spel het midden hield tussen Allan Holdsworth, Dave Gilmour en Steve Hackett. Het was geen toeval dat vooral de instrumentale songs eruit sprongen, a star was born.
Geen verrassing dus, het verschijnen van ’s mans eerste progalbum “Cycles Of Behaviour”. Een wat meer uitgebreide introductie is hier op zijn plaats.
Nick Fletcher wordt wel eens beschreven als ‘het best bewaarde geheim in de British prog’. Hij is een gitarist en componist die sinds 1981 professioneel gitaar speelt en muziek schrijft, na het verlaten van het conservatorium als klassiek gitarist en gitaarleraar. Later begon hij ook een carrière als sessiegitarist en speelde in een aantal bands met onder anderen Dave Bainbridge en Tim Harries.
Sinds 1991 heeft Fletcher zich vooral bezig gehouden met solo-optredens en het arrangeren en componeren van muziek voor klassieke gitaar. In een periode van 25 jaar heeft hij talloze composities geschreven en opgenomen. In een later stadium ontstond de samenwerking met John Hackett en vormden zij samen het gitaar- en fluit duo Fletcher/Hackett. Maar in 2015 ging het weer kriebelen, Hackett nodigde hem uit om deel uit te maken van zijn nieuwe band en vanaf dat moment ging Fletcher zich weer concentreren op zijn spel op de elektrische gitaar. Met groot succes en met lovende woorden van pers en collega-muzikanten als gevolg.
‘Nick Fletcher is waarschijnlijk de beste jazzrockgitarist van het Verenigd Koninkrijk, ik beschouw hem als een absolute ster’ is normaal gesproken al een behoorlijke statement. Zeker gezien het feit dat niemand minder dan Steve Hackett verantwoordelijk is voor deze uitspraak. Nou is het niet geheel toevallig dat Fletcher’s album wordt uitgegeven op het Hacktrax label van Steve en broer John maar ik vertrouw tegelijkertijd wel op de integriteit van de legendarische gitarist als het gaat om een eerlijk oordeel.
Het nieuwe soloalbum, “Cycles Of Behaviour”, kwam tot stand toen er uitstekende reacties kwamen van de pers op zijn medewerking aan “Beyond The Stars” van John Hackett uit 2018. Nick had soortgelijk materiaal geschreven en sommige muzikale ideeën lagen in het verlengde van “Beyond The Stars”. Dat leverde een nieuwe richting en muzikale ontwikkeling op, met een breder klankpalet en vooral meer instrumentale nummers.
Naast de al genoemde Dave Bainbridge (Lifesigns, Celestial Fire, Iona, Strawbs, Downes Braide Association) op Hammondorgel en Tim Harries (Bill Bruford’s Artworks, Steeleye Span) op basgitaar, spelen drummer Russ Wilson (The Book Of Genesis) en Caroline Bonnett op toetsen en zang een belangrijke rol op “Cycles Of Behaviour”. Die laatste co-produceerde en masterde het album bovendien. En niet te vergeten de bijdragen op fluit en zang van John Hackett, van wiens band Fletcher inmiddels een vast onderdeel uitmaakt.
Nick Fletcher’s eerste soloalbum binnen het proggenre bevat veel verschillende invloeden. De muziek van de gitarist heeft een unieke kijk op het genre waarin zoveel verschillende invloeden zijn verwerkt die variëren van de progressieve rock van Pink Floyd, Genesis en Camel, de jazz/fusion van Bruford en Holdsworth, de klassieke componisten Ravel en Stravinsky tot de Engelse componist van koormuziek Herbert Howells.
Openings- en titelnummer Cycles Of Behaviour start met een sterke herkenbare gitaarriff met Allan Holdsworth-achtig spel, ondersteund door Bainbridge’s Hammondorgel en prima solide backing van drums en bas. Daarboven vliegt/soleert Fletcher met afwisselend lange vloeiende lijnen en meer staccato spel in dit heerlijke instrumentale jazz-rock nummer. In Heat Is Rising is de stem van John Hackett voor het eerst te horen, in een mid-tempo rocker met weer zo’n sterke gitaar riff. Halverwege gaat de hoofdrolspeler los op een manier die ergens het midden houdt tussen Holdsworth en Andrew Latimer (Camel) ‘on speed’.
Heerlijke dromerige, aan Genesis maar vooral Steve Hackett refererende, klanken tijdens Hope In Your Eyes. Al weer zo’n lekker lang nummer van acht minuten, de open akkoorden van Fletcher worden ondersteund door Mellotronklanken en Hackett’s stem en fluitspel. Weer zo’n vette solo maakt het geheel af. Drummer Wilson en bassist Harries leggen tijdens Tyrant And Knave de basis voor een nummer dat doet denken aan het steviger werk van Camel, compleet met orgel en bluesy gitaarsolo met emotionele en vloeiende muzieklijnen. Halverwege ontstaat een complete metamorfose met sterk aan Jan Akkerman verwant spel om daarna weer terug te keren naar het oorspronkelijke thema van dit instrumentale nummer.
Desolation Sound is met afstand het kortste nummer en tikt nog net niet de drie minuten aan. De ijle tonen van de fluit van Hackett begeleidt door (gitaar?) synthesizer klanken als in de beste Hackett tijden. Dit interessante nummer kent een enigszins onheilspellend en filmisch karakter. Nee, dan is Interconnected wel héél anders van aard, het tempo gaat scherp omhoog en de zang van John Hackett probeert de snelheid van het ritme bij te houden, hetgeen maar matig lukt. The Red Flower Of Tachai (“Spectral Mornings”) keert kort terug halverwege dit rockende, maar verder onopvallende nummer dat uit de “Cured” periode van Steve Hackett had kunnen stammen. Niet diens beste periode. Annexation is een prachtig sfeervol nummer in de beste Hackett-traditie, de akoestische gitaar en dwarsfluit zetten de toon. Om even later abrupt te worden afgelost door toetsen en elektrische gitaar in Camel-stijl met een licht Oosters tintje, Fletcher’s versie van “Rajaz”?
Het afsluitende Philosopher King is met ruim dertien minuten het langste nummer op “Cycles Of Behaviour”. Qua gitaarspel is er één belangrijk referentiepunt: David Gilmour. Dit nummer had met gemak op pakweg “On An Island” kunnen staan en had dan helemaal niet uit de toon gevallen. Of het moet de ronduit vlakke zang van John Hackett zijn. Daarentegen is de frasering en het spel van de Pink Floyd gitarist tot in de perfectie uitgevoerd, dat is best een compliment waard. Het trage tempo en de zware orkestratie met uitstekend basspel van Harries en dito toetsen van Caroline Bonnett zijn eveneens de moeite waard. Een aan Genesis/IQ/Steve Hackett refererend tussenstuk wordt uiteindelijk weer opgevolgd door het oorspronkelijke thema en rustiger wateren. Uitstekend nummer, met afstand het beste van het album en zonder twijfel het label ‘prog’ ten volle waard.
En nee, ik ben geen groot fan van de vocale kwaliteiten van John Hackett, zijn stem is te onopvallend, te weinig karakteristiek om echt iets toe te voegen aan de muziek. Ik denk met weemoed terug aan de stem van bijvoorbeeld Paul Williams, de zanger ten tijde van Allan Holdsworth’s IOU, eind jaren ‘70/begin ’80. Zou die man nog leven? (helaas niet: Williams stierf in 2019).
Maar wat beklijft is een prima progdebuut van stergitarist Nick Fletcher. Hij laat zich van zijn meest veelzijdige kant zien met zijn gitaarstijl die vooral leunt op het geluid van Allan Holdsworth waar een snufje Andrew Latimer en een mespunt Steve Hackett aan is toegevoegd. Als hij nou nog kans zag om een goede zanger aan te trekken dan zou hij wel eens een waardevolle toevoeging kunnen betekenen voor het genre.