Vanden PlasConcert

Vanden Plas in De Boerderij: door zanger Andy Kuntz vanaf het podium als noviteit aangeduid, maar dat komt hem direct op een correctie uit de zaal te staan. Online vind ik later een verwijzing naar een eerder Boerderij-concert in gezelschap van ons aller Sun Caged, maar dat was tijdens de tour ter ere van het “Beyond Daylight”-album in 2003, dus laten we het der Andy maar niet te zwaar aanrekenen.

De band bezoekt Zoetermeer in het kader van de (ietwat vervroegde) viering van zijn veertigste verjaardag. En waar die andere melodieuze progmetaldino voor zijn ‘40th Anniversary Tour’ zalen van AFAS Live-afmetingen aandoet, ben ik blij dat deze verjaardag wordt gevierd in een ietwat knussere setting. Zeker als de kwaliteit van de feestband bepaald niet onderdoet voor zijn grotere Amerikaanse broer.

Geplande opener Ivanhoe blijkt op het laatste moment niet aan te kunnen sluiten. Dat bericht was ten tijde van debuutalbum “Visions And Reality” in 1994 harder aangekomen dan tegenwoordig, nu de band wel heel erg in powermetal-territorium verzeild geraakt is. Daarom vanaf stipt half negen een dikke twee uur Vanden Plas, met een setlist waarin het voorstellen van meest recente plaat “The Empyrean Equation Of The Long Lost Things” wordt gecombineerd met een dwarsdoorsnede uit de voorgaande tien studioalbums. Je viert je veertigste verjaardag per slot van rekening maar één keer, toch?

In relatie tot die setlist, eerst maar even de kritische noten kraken: van de gespeelde tracks die niet op het nieuwste album staan, blijkt meer dan de helft ook al vertegenwoordigd op live-registratie “Live & Immortal”. Je kunt het als band natuurlijk nooit voor iedereen goed doen, en bepaalde liedjes worden nu eenmaal ‘verwacht’, zeker als je niet zo vaak langs komt. Maar toch: bij een tour die claimt de bandhistorie te vieren, hoop je juist op wat meer creativiteit en ‘deep cuts’. Conservatisme in het updaten van setlists lijkt steeds vaker op te duiken bij bands die al een tijdje meedraaien. Dooft de drang naar nieuwe impulsen dan toch geleidelijk bij dergelijke acts (en wellicht ook hun publiek)?

Maar genoeg daarover, het is tenslotte niet beleefd om te klagen over het menu als je wordt uitgenodigd op een feest. Het gaat gewoon om de muziek, nietwaar? En die is fijn. Kuntz heeft inmiddels even nodig om vocaal op te warmen in de hogere regionen, maar gaat vervolgens geen enkele uithaal uit de weg, EN weet ze allemaal te raken. Zijn stem heeft door de jaren allicht iets aan pure kracht ingeboet, maar dat weet de geluidsman netjes te compenseren met wat galm en echo. Kuntz komt naarmate het concert vordert steeds beter in zijn element, en ook een kort haperende microfoon haalt hem niet uit zijn evenwicht. Het leidt tot een vocaal hoogtepunt op semi-ballad They Call Me God, waarvan hij het eerste deel fantastisch over de bühne brengt met enkel ondersteuning van toetsen.

Die worden tegenwoordig bespeeld door Alessandro Del Vecchio. Zijn voorganger Günter Werno verliet Vanden Plas in 2023 na dertig jaar trouwe dienst. Kuntz wijdt er zowaar een korte welkomstspeech aan, en Del Vecchio lijkt zijn plek binnen de band al gevonden te hebben. In contrast met zijn volksaard gaat de Italiaan daarbij sober te werk: waar collega-toetsenisten het publiek soms aankijken door de kiertjes tussen de gestapelde keyboards, haalt Del Vecchio alle geluid uit dezelfde Yamaha Montage M6-synthesizer. Om met Ernst Happel te spreken: “Kein Geloel, spielen!”

Het gevoel voor show moet ook niet bij de ritmesectie vandaan komen. Als bassist Torsten Reichert vergeten was zijn stappenteller te activeren, heeft hij tijdens dit concert weinig calorieën gemist. Hij lijkt tevreden om vanaf zijn plek in de hoek van het podium de muziek van een solide basis te voorzien. Andreas Lill trommelt intussen stoïcijns het feest aan elkaar. Net als ik  de aantekening maak dat hij eruitziet alsof hij zometeen zijn broodtrommeltje tevoorschijn gaat toveren voor een eenvoudige doch voedzame maaltijd, verorbert de man doodgemoedereerd een banaantje achter zijn drumstel.

U voelt hem al: de rock ’n roll komt deze avond vooral van de charismatische Kuntz en gitarist Stephan Lill. Altijd gaaf om pas bij een concert te merken hoe fantastisch een muzikant eigenlijk is. Die ervaring heb ik vanavond door het gitaarspel van de tweede Lill-broer, die inmiddels uitgegroeid is tot hoofdcomponist van de band. Hij speelt supersoepel en blinkt uit in zowel het betere ‘shred’-werk als de gevoelige en/of virtuoze solo’s. Ik ben er nog steeds niet uit of het er daardoor gemakkelijker of juist moeilijker uitziet dan het is, maar Lill is voor mij hoe dan ook de Most Valuable Player van deze wedstrijd.

Als de avond vordert, merk ik dat Vanden Plas stiekem toch wel veel ‘midtempo’-nummers speelt: aanzienlijk rapper dan de gemiddelde powerballad, maar ook zeker geen loeisnelle metalbeukers. Het vloeit op enig moment allemaal een beetje in elkaar over. Dat maakt het lastig om echte uitblinkers aan te wijzen, al ligt de kwaliteit over de gehele linie hoog. Naast de epische klassieker Soul Survives van debuutalbum “Colour Temple”, ben ik tot mijn eigen verbazing vooral onder de indruk van het materiaal van “The Empyrian Equation Of The Long Lost Things”. In de live-setting blijkt pas hoe verrassend gevarieerd en ‘proggy’ The Sacrilegious Mind Machine, Sanctimonarium en They Call Me God eigenlijk zijn. De albumrecensie had op dat vlak met terugwerkende kracht wellicht toch nog een tandje positiever gemogen.

Als na elf studioalbums en praktisch veertig jaar geschiedenis je meest recente songs tot de concerthoogtepunten behoren, dan doe je het als liveband niet verkeerd. Vanden Plas toont vanavond aan nog steeds een adellijke titel in het dichtbevolkte melodieuze progmetalland te verdienen. Dit verjaardagsconcert wordt daarmee niet alleen een viering van het bandverleden, maar ook het heden en hopelijk de toekomst. De enthousiaste aanwezigen in een gezellig gevulde Boerderij hebben er in elk geval alles aan gedaan om ervoor te zorgen dat de locatie voor toekomstig bezoek iets beter in het bandgeheugen blijft hangen.

Dank aan Poppodium Boerderij en fotograaf Monica Duffels voor het beeldmateriaal. Meer foto’s van het concert via het album op Flickr.