Als Camel na jarenlange afwezigheid weer van zich doet spreken met het album “Dust and Dreams“, zit bandleider Andy Latimer vol van spanning. De plaat moet worden gepromoot door middel van een tournee. De naar Californië geëmigreerde Engelsman weet niet of daar veel mensen op af zullen komen; temeer omdat hij nu alle touwtjes in eigen hand heeft. Kent het publiek Camel nog? Is het nog geïnteresseerd in het horen van oud materiaal? “Dust and Dreams” is een paar maanden oud, vindt zijn weg via wereldwijde distributiekanalen en na wat optredens in Amerika en Japan maakt Camel de overstap naar Europa. Daar blijkt dat de terugkomst van één van de meest gewaardeerde progressieve bands ooit een succesvolle blijkt. Vooral in Nederland: maar liefst vijf concerten staan in de eerste week van september 1992 op het programma. Na Tilburg, Utrecht en Amsterdam (en tenslotte in Geleen) speelt de groep op dinsdag 8 september (niet op 5 september zoals op het hoesje staat) in het muziekcentrum in Enschede. Daar worden opnames gemaakt die in de loop van 1993 door de band zelf op de dubbel-cd worden uitgebracht onder de titel “Never Let Go”.
De setlist van die avond valt in twee delen uiteen. Als eerste speelt de groep – naast oudgedienden Latimer, Bass en Burgess ook bestaande uit toetsenist Mickey Simmonds – een chronologisch overzicht uit hun repertoire van 1973 tot 1984. Om dan als eerste Never let go akoestisch in te zetten en vervolgens als band af te ronden is een opener van jewelste. De toon is gezet en het publiek weet genoeg: dit wordt een concert vol herinneringen en de terugkomst van een groep die eventjes verdwenen leek te zijn. Camel speelt in de eerste set verder stukken van “Music Inspired by The Snow Goose“, “Moonmadness“, “Mirage“, “Rain Dances“, “Breathless“, “I Can See Your House From Here” en “Nude“. Overtuigend, erg smaakvol en met een geweldig solerende Latimer in de hoofdrol zorgen de tien songs voor een nostalgisch uurtje. Met name Ice en Drafted (twee stukken waar ondergetekende toentertijd echt eventjes natte ogen van kreeg) zijn de onbetwiste uitblinkers. Het chronologische aspect maakt dit gedeelte van het concert zo mooi af: juist bij deze comeback tour laat de groep zien hoe zij zich in ruim twintig jaar tijd heeft ontwikkeld. Dat daarbij een plaat als “Stationary Traveller” wordt ontzien, is in het kader van deze setopbouw geen groot gemis.
In de tweede set speelt Camel zijn volledige “Dust And Dreams”-album. Zo indrukwekkend als de studioversie is, zo verbluffend brengt de groep het epos op het podium. Zelfs op de momenten (met name in het tweede gedeelte van de plaat) waar de eenheid eventjes ontbreekt, weet de live uitvoering beter te overtuigen. Niet gebruikmakend van backing tapes en soms zelfs met zes handen op de keyboards -door Bass, Latimer en Simmonds-, weet met name Simmonds met zijn vloeiende spel en een uitstekende keuze aan synthesizergeluiden de vonk goed over te brengen. Als Latimer dan in End Of the Line en Hopeless Anger ook geweldig op de snaren tekeergaat, staat “Dust And Dreams” als een huis. De toegiften Sasquatch en Lady Fantasy (met wederom een uitblinkende Simmonds) behoeven geen nadere uitleg. De spreekwoordelijke kersen op de slagroomtaart.
Als live-album is “Never Let Go” een niet te missen plaat in de Camel catalogus, vooral omdat deze dubbel-cd enerzijds een prachtig carrièreoverzicht van de groep geeft op een moment dat het ‘alles of niets’ is. Dat is goed te horen aan de hechte manier waarop wordt gemusiceerd: alles met volle overgave, zoals het hoort bij de muziek van de band. Met één puntje van kritiek: helaas speelt drummer Paul Burgess soms iets te rommelig en te gehaast. Anderzijds ken ik eerlijk gezegd maar weinig live-albums die de sfeer van een optreden zo natuurgetrouw op cd overbrengen. Bijna alle aankondigingen zijn intact gebleven, het zaalgeluid is prachtig in balans met de verschillende instrumenten en soms geeft zelfs applaus een moment van kippenvel (tussen Rose Of Sharon en Milk n’ Honey). Pak bijvoorbeeld Pink Floyd’s “Delicate Sound of Thunder” erbij en je weet genoeg: deze klinische registratie vol met overdubs haalt het niet bij het bruisende geluid van “Never Let Go”. Tenslotte: kan iemand mij helpen aan een video-opname van één van de Nederlandse concerten uit 1992? Als we toch nostalgisch bezig zijn…!
Wouter Bessels